Ηλίθιοι.Τα άτομα που βρίσκονται ανάμεσα σε μορφωμένους και σε αστοιχείωτους

Πρόλογος :

Οι ηλίθιοι βρίσκονται ανάμεσά μας. Είναι παντού, προέρχονται από όλες τις κοινωνικές τάξεις, και είναι πάντα έτοιμοι να προκαλέσουν ζημιά στους άλλους και φυσικά και στον ίδιο τους τον εαυτό. Οι ηλίθιοι συνιστούν την πιο επικίνδυνη ομάδα ανθρώπων. 

Ο ιστορικός Carlo M. Cipolla έγραψε αυτό το σύντομο, πνευματώδες δοκίμιο σε μια προσπάθεια να ανιχνεύσει, να κατανοήσει και να εξουδετερώσει μία από τις πιο ισχυρές δυνάμεις που εμποδίζουν την ανάπτυξη της ανθρώπινης ευμάρειας και ευτυχίας: την ανθρώπινη ηλιθιότητα. Και αν αποδειχθεί ότι είναι αδύνατον να σώσουμε τον εαυτό μας από την ηλιθιότητα που μας περιβάλλει, τουλάχιστον μπορούμε να πάρουμε την εκδίκησή μας περιγελώντας την. 

Κυρίως θέμα :

 

Σύμφωνα με τον Carlo Cipolla, οι άνθρωποι ταξινομούνται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες. Στους :

ΕΥΦΥΕΙΣ: που ωφελούν τον εαυτό τους και τους άλλους,

ΑΝΗΜΠΟΡΟΥΣ: που ωφελούν τους άλλους αλλά ζημιώνουν τον εαυτό τους

ΚΑΚΟΠΟΙΟΥΣ: που ωφελούν τον εαυτό τους αλλά ζημιώνουν τους άλλους και στους

ΗΛΙΘΙΟΥΣ: που ζημιώνουν και τον εαυτό τους και τους άλλους.

 

Στην ταξινόμηση αυτή, όσοι υπάγονται στις τρεις πρώτες κατηγορίες δεν το λένε τι είναι, ενώ εκείνοι της 4ης κατηγορίας, οι ΗΛΙΘΙΟΙ, δεν το ξέρουν τι είναι.

 

Νόμοι της ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑΣ

σύμφωνα με τον Κάρλο Σίπολα :

ΝΟΜΟΣ #1

«Πάντα και νομοτελειακά όλοι υποτιμούν τον αριθμό των ηλιθίων ατόμων που κυκλοφορούν στη κοινωνία».

Όπως υποστηρίζει ο Κάρλο είναι αδύνατο να εκτιμήσει κανείς σωστά τον αριθμό των ηλιθίων σε μια ομάδα ανθρώπων. Ακόμα και αν προσπαθήσει να το κάνει θα αποτύχει, καθώς πάντοτε θα εμφανιστεί και άλλος ένας…

Προσωπικά νομίζω ότι αυτή η δήλωση είναι περισσότερο μια έμφαση για το πόσο αλλόκοτες είναι οι ενέργειες των ανθρώπων και όχι ένας πραγματικός νόμος. Ο Κάρλο είναι καθηγητής διακεκριμένων Πανεπιστημίων και σίγουρα γνωρίζει ότι είναι μαθηματικά εφικτό να υπολογίσουμε οτιδήποτε μέσα σε ένα πεπερασμένο πλήθος ατόμων.

Ο χαρακτηρισμός με τη λέξη «νόμοι» στα συμπεράσματα, που αφορούν στη συμπεριφορά των ανθρώπων, δεν έχει τη σημασία του «νόμου» με τη νομική έννοια, ούτε βρίσκετε στο απυρόβλητο των φυσικών και μαθηματικών νόμων. Συνεπώς εδώ, όπως και σε κάθε περίπτωση που δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί πέραν κάθε αμφιβολίας, ο όρος «νόμος» είναι εμφατικός παρά απόλυτος.

Η «διαμαρτυρία» του είναι μάλλον μια κραυγή απογοήτευσης επειδή ακόμα και «έξυπνοι» άνθρωποι μπορούν να κάνουν ηλίθιες πράξεις όταν δεν το περιμένεις. Στον πρόλογο του βιβλίου γράφεται ότι το κείμενο δεν αποτελεί μομφή και παράπονο, αλλά νομίζω ότι αυτό είναι περισσότερο σχήμα λόγου παρά ρεαλισμός.

 

ΝΟΜΟΣ #2

«Η πιθανότητα ότι ένα συγκεκριμένο άτομο να είναι ηλίθιο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό αυτού του ατόμου».

Σύμφωνα με τα πειράματα που έγιναν, σε εκατοντάδες άτομα όλων των πολιτισμικών και μορφωτικών επιπέδων, δεν εμφανίστηκε κανένας παράγοντας που να εξηγεί γιατί κάποια άτομα φέρονται με ηλίθιο τρόπο ενώ κάποια άλλα όχι.

Αυτή η αδυναμία ανίχνευσης ενός κοινού παράγοντα επιβεβαίωσε στον Κάρλο ότι η ηλιθιότητα είναι αποκλειστικά γενετικό χαρακτηριστικό.

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι όταν μελετούσε ομάδες ανθρώπων μέσα από τα πανεπιστήμια, δεν είχε καμία διαφορά αν διάλεγε την ομάδα των εργατών, των φοιτητών, των υπαλλήλων, των εκτελεστικών ή των καθηγητών… πάντοτε υπήρχε αφθονία ηλιθίων.

Στην αρχή περίμενε ότι ανάμεσα σε σπουδαγμένους καθηγητές θα έβρισκε τους λιγότερους ηλίθιους, αλλά απογοητεύτηκε όταν ανακάλυψε ότι η μόρφωση δεν ήταν κριτήριο. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν μπόρεσε να απομονώσει κάποιο άλλο κριτήριο, όπως η εθνικότητα, η οικονομική επιφάνεια, κ.λπ….

 

ΝΟΜΟΣ #3

Αυτός ονομάζεται και «Χρυσός Κανόνας» και ουσιαστικά πρόκειται για τον ορισμό του ηλίθιου και κατ’ επέκταση της ηλιθιότητας.

«Ο ηλίθιος είναι το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημιά σ’ ένα άλλο άτομο ή σε μια ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο άτομο να αποκομίζει κάποιο όφελος, ενώ πιθανά να υφίσταται και ζημία».

Όπως λέγεται ότι έχει πει σε δημοσιογράφο της εποχής του, αυτός ο ορισμός θα έπρεπε να διδάσκεται στις σχολές πολιτικής επιστήμης με σκοπό την αναδιαμόρφωση της κοινωνίας.

 

ΝΟΜΟΣ #4

«Οι μη ηλίθιοι άνθρωποι υποτιμούν πάντα την καταστροφική δύναμη των ηλίθιων ατόμων».

Εδώ ο Κάρλο εξηγεί ότι όλοι οι άλλοι, που δεν είναι κατά βάση ηλίθιοι, δεν μπορούν να καταλάβουν πώς λειτουργεί πραγματικά ένας ηλίθιος και ως αποτέλεσμα υποτιμούν την ζημιά που οι τελευταίοι μπορούν να κάνουν.

Η «ηλιθιότητα», όπως ορίζεται εδώ, χαρακτηρίζεται από παντελή έλλειψη λογικής. Κάποιος ζημιώνει και τον εαυτό του και τους άλλους… αυτό δεν έχει λογική για κανέναν.

Ο κακοποιός προσπαθεί να κερδίσει κάτι. Αυτό είναι κατανοητό.

Ο ανήμπορος θέλει να προσφέρει… και αυτό είναι κατανοητό.

Ο ευφυής θέλει να κερδίσει και να προσφέρει ταυτόχρονα… κατανοητό.

Το να βλάπτεις όμως και τον εαυτό σου και τους άλλους φαντάζει –και είναι- παράλογο!

Για αυτό το λόγο λοιπόν τονίζεται ότι κανένας δεν μπορεί να εκτιμήσει σωστά το πραγματικό κόστος από την επαφή με έναν ηλίθιο, εννοώντας πώς πάντοτε θα είναι μεγαλύτερο από όσο νομίζουμε.

Είναι κατηγορηματικός στο να μην προσπαθήσουμε να συνεργαστούμε, διευθύνουμε, διαχειριστούμε ή συσχετιστούμε με κανέναν τρόπο μαζί τους, καθώς κάτι τέτοιο είναι αδύνατο να καταλήξει σε όφελος για οποιονδήποτε.

Η ηλιθιότητα είναι σαν το χρώμα μαύρο… δεν μπορείς να φτιάξεις φως με το μαύρο, είναι αδύνατον. Όπου και αν το βάλεις θα σκοτεινιάσεις τα άλλα χρώματα… και αν τολμήσεις να βάλεις πολύ, θα γίνουν όλα μαύρα.

Ιδέα παρμένη από το   Γιατί είναι ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ οι Ηλίθιοι 

και υλικό από το Οι Βασικοί Νόμοι της Ανθρώπινης Ηλιθιότητας

 

Για την μεταφορά, 

Νέο Αίμα